चितवन : जिल्लामा ‘विषादी प्रयोगमुक्त सप्ताह–२०७६’ शुरु भएको छ। मानव स्वास्थ्य तथा वातावरणमा समस्या निम्त्याउने भएकाले विषादी न्यूनीकरण र सुरक्षित प्रयोग गर्न जनचेतना जगाउने उद्देश्यले बुधबार सप्ताह शुरु भएको हो।

प्र देश ३ का भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारीमन्त्री दावा दोर्जे लामाले सप्ताह उद्घाटन गरे। उनले एक दिन वा सप्ताहव्यापी कार्यक्रम गरेर मात्रै यसकाे न्यूनीकरण गर्न नसकिने तर्क गरे।

नेपालमा सन् २०१३ देखि विषादी प्रयोगमुक्त दिवस मनाउन थालिएको थियो। याे वर्ष ‘घातक विषादीको प्रयोग हटाऔँ, जैविक विविधताको संरक्षण गरौँ’ नारा तय गरिएको छ।

नेपालमा सन् १९५२ मा मलेरिया रोग नियन्त्रणका लागि भित्र्याइएको विषादी त्यसपछिका वर्षमा कृषि उत्पादनको क्षेत्रमा प्रयोग गर्न थालिएको हो । यसको मात्रा प्रतिवर्ष बढ्दै गएको प्लान्ट क्वारेन्टाइन एवं विषादी व्यवस्थापन केन्द्र, ललितपुर जनाएको छ । अन्य देशको तुलनामा प्रतिएकाइ जमिनमा विषादीको प्रयोग निकै कम भए पनि ८५ प्रतिशत बढी विषादी तरकारी बालीमा मात्र प्रयोग हुने गरेको सरकारी तथ्यांकमा उल्लेख छ।

गत वर्ष मात्र नेपालमा ६३२.४१ टन विषादी आयात भएको छ, जसमा कीटनाशक २१६ टन, रोगनाशक २६७ टन, झारनाशक १४२ टन र अन्य पाँच टन छ। विषादी आयातका लागि करिब ८४ करोड रूपैयाँ खर्च भएको छ।

विषादीले मानव जीवनमा तत्काल तथा दीर्घकालीन असर गर्ने चिकित्सकहरू बताउँछन्। मुर्छा पर्ने, झाडापखाला लाग्ने, दृष्टि कमजोर हुनेदेखि मृत्युसमेत हुनसक्ने उनीहरू बताउँछन्।  विषादीकै कारण विश्वमा वार्षिक करिब तीन लाख ५५ हजार मानिसको मृत्यु हुने गरेको छ।

सप्ताह २९ गतेसम्म सञ्चालन हुनेछ।

झापा : भद्रपुरस्थित मेची अञ्चल अस्पतालमा छ महिनादेखि एक महिला बेवारिसे अवस्थामा छिन् ।

राम्ररी बोल्न, आँखा देख्न र कान सुन्न नसक्ने ६० वर्षीया महिलालाई छ महिनाअघि प्रहरीले सडकबाट उद्धार गरेको थियो। खुट्टा भाँचिएको अवस्थामा उद्धार गरेर प्रहरीले उनलाई अस्पतालमा उपचारका लागि भर्ना गराएको थियो। हाल उनी रोगबाट मुक्त भए पनि आफन्त वा संरक्षक कोही पनि लिन नआएको अस्पताल प्रशासनले जनाएको छ।

ती महिला आफूलाई भारतको दार्जिलिङ बजार छेउकी बासिन्दा भएको बताउँछिन्। तर आफू कसरी नेपाल आइपुगेँ भन्ने उनलाइै थाहा छैन। दोहोरो कुराकानीसमेत गर्न नसक्ने उनी आफ्नो नाम डिकी तामाङ भएको बताउँछिन्। उनले छिरिङ नामको छोरा पनि भएको जानकारी दिइन्।

अस्पतालको मेडिकल वार्डका इञ्चार्ज बीपी चौधरीले आफन्तको खोजी गरे पनि पत्ता लाग्न नसेको बताए। अस्पताल प्रशासनले महिलाको आफन्त खोजी दिन वा संरक्षण गरिदिन प्रहरीलाई अनुरोध गरेको छ।