Health TV Online
Health TV Online

कोरोना भाइरस : चीनले कसरी बनाउला यति चाँडै अस्पताल?

कोरोना भाइरस : चीनले कसरी बनाउला यति चाँडै अस्पताल?

वुहान शहरमा कोरोनाभाइरस लागेको शंका लागेका बिरामीको उपचारका लागि छ दिनमा तयार हुने गरी अस्पताल बनाउन शुरु गरिएको छ।

राज्य नियन्त्रित सञ्चारमाध्यमका अनुसार नयाँ अस्पतालमा एक हजार शय्या हुनेछन्।

बेइजिङको अनुसरण

चिनियाँ राज्य नियन्त्रित सञ्चारमाध्यमले प्रकाशित गरेको भिडिओ फुटेजमा २५,००० वर्ग मीटर क्षेत्रफल रहेको अस्पताल निर्माण क्षेत्रमा डिगरहरू देखाइएका छन्।

सन् २००३ मा सार्स भाइरस संक्रमणका बेला बेइजिङमा यस्तै खालको अस्पताल बनाइएको थियो। त्यसैका आधारमा नयाँ अस्पताल बनाइने बताइएको छ।

‘यो संक्रमणजन्य रोग लागेका मानिसलाई छुट्टै राखेर उपचारको प्रक्रिया अपनाइने र विभिन्न खाले सावधानी अपनाइने किसिमको अस्पताल हो’, हार्भर्ड मेडिकल स्कुलमा ग्लोबल हेल्थ एन्ड सोसल मेडिसिनकी लेक्चरर जोआन काउफम्यानले भनिन्।

यति चाँडै निर्माण सम्भव छ?

काउन्सिल अन फरेन रिलेसन्समा वरिष्ठ सदस्य यानझोङ हुआङले भने, ‘चीनमा यस्ता किसिमका आयोजना एकदम छिटो सम्पन्न हुने गरेको रेकर्ड छ।’

उनले बेइजिङमा एउटा अस्पताल सात दिनमा सम्पन्न गरेको भन्दै अहिले सम्भवत त्यो रेकर्ड तोड्नेगरी छ दिनमा बनाउने प्रयत्न गर्न लागिएको हुनसक्ने बताए। बेइजिङको जस्तै यो अस्पताल पनि प्रिफ्याब वस्तुबाट बनाइनेछ।

निरंकुश मुलुकमा यसप्रकारको माथिबाट तल परिचालन गर्ने प्रकिया अपनाइन्छ। त्यसले गर्दा प्रशासनिक र आर्थिक झमेलाबाट पार पाइन्छ र सबै खाले स्रोत परिचालन गर्न पाइन्छ।

‘समयमै योजना सम्पन्न गर्न देशका विभिन्न भू–भागबाट इन्जिनियरहरू ल्याइनेछन्’, हुआङले भने, ‘चीनमा इन्जिनियरिङ कार्य राम्रो छ। त्यहाँ एकदम द्रूत गतिमा अग्ला भवन बनाइएको रेकर्ड पनि छ। यो पश्चिमाहरूका लागि अकल्पनीय छ। त्यो गर्न सकिन्छ।’

औषधिजन्य पदार्थ भने वुहानले अरू अस्पताल वा फ्याक्ट्रीबाट सजिलै ल्याउन सक्नेछ।

शुक्रवार द ग्लोबल टाइम्सले चिनियाँ सेनाका १५० जना स्वास्थ्यकर्मी वुहान आइपुगेको पुष्टि गरेको थियो। तर तिनले नयाँ अस्पतालमा काम गर्ने हुन् कि होइनन् भन्ने कुरा भने उसले पुष्टि गरेको छैन।

सार्स संक्रमणका वेला

सन् २००३ मा बेइजिङमा सार्स रोगका लक्षण भएका बिरामीको उपचार गर्न भनेर जियाओट्याङशन अस्पताल बनाइएको थियो।

सात दिनमा अस्पताल निर्माण सम्पन्न भएको थियो। त्यसले संसारमा सबभन्दा छिटो अस्पताल बनाउने रेकर्ड पनि तोडिएको बताइएको छ। उक्त अस्पताल बनाउन ४००० मान्छेले दिनभर र रातभर काम गरेको चाइना डटकम डट सीएनले जनाएको छ।

त्यहाँ एक्स रे कोठा, सीटी कोठा सघन उपाचार कक्ष र प्रयोगशाला थियो। हरेक वार्डमा आफ्नै शौचालय थियो। दुई महिनाभित्रै अस्पतालले देशभरका सात भागमा एक भाग सार्सका बिरामी भर्ना गरेको थियो।

बीबीसी नेपालीबाट

थप समाचार

कोरोना भाइरस संक्रमितको उपचार गर्न तीन अस्पताल

कोरोना भाइरस संक्रमितको उपचार गर्न तीन अस्पताल

चीनमा कम्तीमा ४१ जनाको ज्यान लिइसकेको कोरोना भाइरसको संक्रमण एक नेपालीमा भेटिएको पुष्टि भएसँगै नेपालमा थप सतर्कता अपनाइएको अधिकारीहरूले बताएका छन्।

शनिवार बिहान बसेको बैठकले काठमाडौंका सबै अस्पतालहरूलाई सतर्क अवस्थामा रहन र आइसोलेसन वार्डबनाएर तीन दिन भित्र योजना पेस गर्न अस्पतालहरूलाई निर्देशन दिइएको स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ।

काठमाडौंस्थित मुलुकको एक मात्रै अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा चीनबाट आएकाहरूको स्वास्थ्य परीक्षण गर्न र आवश्यक परेको अवस्थामा त्यहीँबाट अस्पताल लैजान एम्बुलेन्स तयारी अवस्थामा राख्ने कार्य भइसकेको अधिकारीहरूले बताएका छन्।

चीनमा नयाँ वर्ष तथा वसन्त पर्वको छुट्टी शुरु भएका कारण यो वेला नेपाली  विद्यार्थी स्वदेश फर्किन्छन्।

कोरोनाभाइरसको सङ्क्रमण फैलँदै गएपछि विभिन्न चिनियाँ शहरहरूमा रहेका नेपालीहरू समेत नेपाल फर्किरहेका विवरणहरू सार्वजनिक भइरहेका छन्।

शुक्रवार स्वास्थ्य मन्त्रालयले चीनको वुहानबाट हालै फर्केका एक नेपाली विद्यार्थीमा संक्रमण देखिएको बताएको थियो। तर ती व्यक्ति हाल निको भएर घर फर्किसकेको बताइएको छ। उनको परिचय खुलाइएको छैन।

त्यसबाहेक शाङ्घाइ शहरबाट केही समयअघि नेपाल आइपुगेका एक नेपालीमा पनि कोरोना भाइरसको संक्रमण भएको आशङ्का गरिएको अधिकारीहरूले बताएका छन्। उनलाई हाल शुक्रराज ट्रोपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालमा छुट्टै कोठामा राखिएको छ।

उनको खकार र रगतको नमुना परीक्षणका लागि हङकङ पठाइएको शुक्रराज ट्रोपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालका चिकित्सक शेरबहादुर पुनले जानकारी दिए। अधिकारीहरूका अनुसार विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले कोरोनाभाइरस भएको आशङ्का गरिएकाहरूलाई एक्लै राखेर परीक्षण गर्नुपर्ने बताएको छ।

त्यसबाहेक संक्रमित भएको पुष्टि भएको अवस्थामा ती व्यक्तिको बाक्लो हेलमेल भएका व्यक्तिहरूलाई पनि उच्च निगरानीमा राख्न सुझाइएको बताइएको छ।

चीनमा रहेका नेपालीहरू नेपाल आउने समय भएकाले र सङ्क्रमणको आशंका गरिएकाहरूसँग हेलमेल भएकाहरूलाई समेत हेर्नुपर्ने हुँदा नेपालको जनस्वास्थ्यसँग सम्बन्धित पूर्वाधारले त्यसलाई धान्न सक्छ कि सक्दैनन् भन्ने विषय पेचिलो हुँदै गएको बताइएको छ।

स्वास्थ्य मन्त्रालयका प्रवक्ता महेन्द्रप्रसाद श्रेष्ठका अनुसार हाललाई सरकारले कोरोनाभाइरस संक्रमितलाई राख्न  तीन वटा अस्पताल तोकेको छ।

एक नम्बरमा शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पताल, दोस्रोमा पाटन अस्पताल र तेस्रो सशस्त्र प्रहरी बलको अस्पताल राखिएको उनले जानकारी दिए।

एक्लै राखेर उपचार गर्नका लागि भने हाल १० वटा मात्रै कोठा रहेको अधिकारीहरूको भनाइ छ। छ वटा कोठा टेकुमा र बाँकी चार पाटन अस्पतालमा तयार पारिएको बताइएको छ। सशस्त्रमा भने यो समाचार तयार पारुञ्जेल कोठा छुट्याइनसकेको बताइएको छ।

‘विश्व स्वास्थ्य संगठनले नेपाललाई मध्यम स्तरको सतर्कता अपनाउन भनेको छ। त्यसैअनुरूप काम गरिरहेका छौँ। स्थिति अनुसार योजना पनि परिमार्जन हुँदै जानेछ’, श्रेष्ठले भने।

बीबीसी नेपालीबाट

थप समाचार

जनस्वास्थ्य, अस्पताल र औषधालय एउटै बनेपछि यस्तो भद्रगोल

जनस्वास्थ्य, अस्पताल र औषधालय एउटै बनेपछि यस्तो भद्रगोल

जाजरकोट : ६५ जनाको दरबन्दी भएको जिल्ला स्वास्थ्य सेवा कार्यालयमा २३ जना स्वास्थ्यकर्मीले सेवा दिँदै आएका छन्। ४२ स्वास्थ्यकर्मीको दरबन्दी रिक्त भएपछि कार्यालय करार र प्रशिक्षार्थी स्वास्थ्यकर्मीको भरमा चलिरहेको छ।

स्वास्थ्यकर्मीको समायोजनले अस्पताल जनशक्तिको अभावमा गुज्रिएको हो । विशेषज्ञ चिकित्सक, स्वास्थ्यकर्मी, औषधि, पूर्वाधार र उपकरण लगायत अभाव भएपछि सामान्य बिरामीसमेत जिल्लाबाहिर गएर उपचार गराउन बाध्य छन्। अस्पताललाई चार वर्षअघि १५ बाट ५० शय्यामा स्तरोन्नति गरिएको थियो । जनशक्ति तथा उपकरण नहुँदा अस्पताल आफैँ रोगीजस्तो बनेको स्थानीयवासीको आरोप छ ।

छैनन्  विशेषज्ञ 

स्वास्थ्य सेवा व्यवस्थापक, बालरोग, स्त्रीरोग, बेहोस बनाउने, जनरल फिजिसियन, अर्थोपेडिक सर्जन र पेडियाट्रिसियन गरी सात विशेषज्ञ चिकित्सकको दरबन्दी छ तर एक पनि विशेषज्ञ चिकित्सक अस्पतालमा छैनन् । तीन मेडिकल अधिकृत र एकजना आयुर्वेद चिकित्सकको दरबन्दी पनि रिक्त छ।

त्यस्तै मेडिकल ल्याब टेक्नोलोजिस्ट, रेडियोग्राफी टेक्नोलोजिस्ट र स्वास्थ्य सहायक पद लामो समयदेखि खाली छ । पब्लिक हेल्थ नर्स, ल्याब टेक्निसियन, फार्मेसी सहायक, एनेस्थेसिया सहायक, ल्याब असिस्टेन्ट र तीन अहेबको दरबन्दीसमेत रिक्त रहेको अस्पताल व्यवस्थापन समितिले जनाएको छ।

स्वास्थ्य सेवा कार्यालयका प्रमुख डा.रविन भुसालले बिरामीको संख्या बढिरहेको बताए। ‘दैनिक १५० जनासम्म बिरामी आउने गरेका छन्’, उनले भने, ‘दरबन्दीअनुसारको चिकित्सक नहुँदा समस्या भएको छ।’ स्वास्थ्यकर्मीलाई समयमै तलब र अतिरिक्त भत्ता दिन नसक्दा भएका जनशक्तिको पनि सदुपयोग हुन नसकेको उनको भनाइ छ।

कर्णाली प्रदेश सरकारले जनस्वास्थ्य, जिल्ला अस्पताल र जिल्ला आयुर्वेद औषधालयलाई एउटै कार्यालय बनाएपछि व्यवस्थापनमा भद्रगोल अवस्था सृजना भएको स्वास्थ्यकर्मीको भनाइ छ । जनशक्ति पूर्ति र उपकरणको व्यवस्था नगर्दा समस्या भएको अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष धर्मशिला बस्नेतले जानकारी दिइन्।

रासस

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

गर्भवतीलाई प्रोत्साहन भत्ता १५ सय रुपैयाँ

गर्भवतीलाई प्रोत्साहन भत्ता १५ सय रुपैयाँ

झापा : बाह्रदशी गाउँपालिकाले गर्भवतीलाई एक हजार ५०० रुपैयाँ प्रोत्साहन भत्ता दिने भएको छ।

स्वस्थ्य संस्थामा स्वास्थ्य जाँच गराउन र भिडियो एक्सरे गर्न सहयोग पुर्याउने उद्देश्यले सबै गर्भवतीलाई प्रोत्साहन स्वरूप भत्ता दिने निर्णय गरेको गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत राजेन्द्र प्रसाद दाहालले जानकारी दिए।

आदिवासी समुदायको बाहुल्य रहेको बाह्रदशीमा अझै पनि घरमै प्रसूति गराउने चलन रहेको बताइन्छ। त्यसलाई अन्त्य गर्दै स्वास्थ्य संस्था र अस्पतालमा मात्रै सुरक्षित रूपमा प्रसूति गराउन प्रोत्साहन दिने उद्देश्यले गाउँपालिकाले यो योजना ल्याएको बताएको छ । ‘रकम लिने गर्भवतीले नियमित स्वास्थ्य जाँच गराउन अनिवार्य गरिएको छ’, दाहालले भने।

यहाँका गर्भवती महिलाले वडाको सिफारिसमा नजिकै रहेका स्वास्थ्य संस्थाबाट यो सेवा लिन सक्ने भएका छन्।

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

स्वास्थ्यमन्त्रीले औषधि व्यवसायीलाई भने, इमानदार हुनुस्

स्वास्थ्यमन्त्रीले औषधि व्यवसायीलाई भने, इमानदार हुनुस्

काठमाडौं : स्वास्थ्यमन्त्री भानुभक्त ढकालले आयुर्वेद चिकित्सापद्धतिलाई सर्वसुलभ बनाउन नीति निर्माण गरिरहेको बताएका छन्।

नेपाल आयुर्वेद औषधि व्यवसायी संघ प्रथम भेलामा उनले आम नागरिकमा आयुर्वेद चिकित्सापद्धतिप्रति विश्वास जगाउन औषधि व्यवसायी इमानदार हुनुपर्ने तर्क गरे। उनले कानुनभित्र रहेर व्यवसाय गर्न व्यवसायीलाई सुझाव दिए।

कार्यक्रममा  औषधि व्यवस्था विभागका महानिर्देशक नारायण ढकालले नेपालका जडिबुटी बाहिर बेच्नुभन्दा व्यवसायीले नेपालमै गुणस्तरीय औषधि बनाउन ध्यान दिनुपर्ने बताए।

आयुर्वेद औषधि व्यवसायी हृदयनारायण चौधरीले नेपालमा ८० वटा आयुर्वेद औषधि कम्पनी दर्ता भए पनि २५ वटाले मात्र उत्पादन गर्दै आएको जानकारी दिए। व्यवसायमा हरेका विकृति विसंगति अन्त्य गर्न व्यवसायीलाई संगठित गरेको उनले दाबी गरे। ‘नेपालको औषधि उत्पादनले नपुगेर भारतबाट मगाउनुपर्ने अवस्था छ’, उनले भने, ‘यो अवस्था अन्त्य गर्न हामी लाग्नेछौँ।’

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

कोरोना भाइरस : विज्ञ भन्छन्, नेपालमा खतरा छैन

कोरोना भाइरस : विज्ञ भन्छन्, नेपालमा खतरा छैन

काठमाडौं : विज्ञहरूले ‘कोरोना भाइरस’ को सन्दर्भमा अन्य मुलुकमा देखिएको जस्तो खतरा नेपालमा नभएको बताएका छन्।

एक कार्यक्रममा शुक्रराज ट्रपिकल एण्ड सरुवा रोग अस्पतालका चिकित्सक डा. शेरबहादुर पुनले प्रारम्भिक अध्ययनबाट विश्वका अन्य मुलुकमा देखिएजस्तो  खतरा नेपालमा नभएको प्रष्ट पारे।

अमेरिका लगायतका मुलुकमा देखिएको जस्तो खतरा नेपालमा नभएको उनको भनाइ छ। सामान्य मानिसभन्दा धेरै उमेर भएका र दीर्घरोगीको मृत्यु भएको देखिएको उनले बताए। ‘चीनमा मृत्यु हुनेमा सबै ७० वर्षभन्दा माथिका र दीर्घरोगी भएको पाइएको छ’, उनले भने, ‘बालबालिका र युवाहरूमा ज्यानै जानेगरी संक्रमण देखिएको छैन।’

अस्पतालका निर्देशक  डा. बासुदेव पाण्डेले शुरुमा स्वाइनफ्लुको जस्तै रुघाखोकी लाग्ने, ज्वरो आउने र श्वासप्रश्वासमा समस्या देखिने जस्ता लक्षण देखिनसक्ने बताए। यी लक्षण देखिए चेकअपका लागि अस्पताल जान उनले सुझाए।

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता महेन्द्र श्रेष्ठले यो भाइरसको विस्तृत प्रकोप दर, यसका लक्षण र कति समयपछि असर गर्छ भन्ने विषय अध्ययनकै क्रममा रहेको बताए।

मन्त्रालयले शुक्रवार पत्रकार सम्मेलन गरी नेपालमा एकजनामा संक्रमण भेटिएको जानकारी दिएको थियो। उनको सम्पर्कका अन्य व्यक्तिहरुको सूची तयार गरी सबैको अवस्थाका विषयमा जानकारी लिने काम भइरहेको प्रवक्ता श्रेष्ठले जानकारी दिए।

चीनसँग जोडिएका नाका र त्रिभुवन विमानस्थलमा चीनबाट आउने सबैको स्वास्थ्य परीक्षणलाई कडा पारेको दाबी उनले गरे।

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

हातगोडा झमझमाउने समस्या : पेरिफेरल न्यूरोप्याथी

हातगोडा झमझमाउने समस्या : पेरिफेरल न्यूरोप्याथी

धरै मानिसहरूलाई हातगोडा झझमाउने निदाउने पोलेको अनुभव हुने जस्ता समस्या भइरहेको हुन्छ। मानिसहरूमा यस्तो समस्या किन भएको हो भन्ने कुराका अन्योल भएको देखिन्छ। यस्ता समस्या प्राय: हाम्रो शरीरको हाँगा नसा या मसिना नसाहरूको समस्याले गर्दा अथवा कमजोरीले गर्दा देखा पर्छन्।

मस्तिष्कबाट मेरुदण्डभित्र मूल नसा निस्किन्छ र यहीँबाट हाँगाबिँगा भई शरीरका सबै अंगअंगमा मसिना हाँगा नसाहरू फैलिएका हुन्छन्। यी मसिना नसालाई ‘पेरिफेरियल नर्भ्स’ भनिन्छ। यी हाँगा नसाहरूमा समस्या भएमा देखिने अवस्थालाई ‘पेरिफेरियल न्यूरोप्याथी’ भनिन्छ। यी हाँगा नसाहरूमा यस्ता समस्या या कमजोरी गराउने कारक तत्त्वहरू विभिन्न खालका हुन्छन्। यी नसाको कमजोरीले मानिसको छालामा छोएको थाहा नपाउने, हातगोडा चलाउने वा विभिन्न भित्री ग्रन्थी अंगहरूको सञ्चालनका काममा बाधा पुर्याई समस्या उत्पन्न गर्छन्।

यस्ता समस्या हल्का खालकादेखि अलि गम्भीर प्रकृतिका पनि हुन सक्छन्। त्यसैगरी यस्ता समस्याहरूले एक वा बढी नशाहरूलाई असर गर्न सक्छन्। कतिपय अवस्थामा अचानक लक्षणहरू देखापर्ने खालका समस्या हुन्छन् भने धेरैजसो अवस्थामा लामो समयदेखि क्रमिक रूपमा बढ्दै जाजे खालका लक्षणहरू हुन्छन्।

लक्षण

यस समस्याका लक्षणहरू छोएको चाल पाउने नसा शरीर चलाउने नसा या भित्री अंग तथा ग्रन्थी चलाउने नसामध्ये कुन प्रकारको नसामा असर परेको छ त्यसैको आधामा लक्षणहरू देखिन्छन्।

‘सिनरी’ अथवा छोएको चाल पाउने नसाहरूमा समस्या भएको अवस्थामा झमझमाउने, निदाउने, लाटो हुने र दुख्ने हुन्छ। त्यसैगरी शरीरको सन्तुलन बिग्रिने, हिँड्न अप्ठयारो हुने जस्ता लक्षण देखिन्छन्। काँडाले घोचेको जस्तो हुने लक्षण पनि हुन्छन्। यस्ता लक्षण प्रायः गोडा र हातका पञ्जाहरूबाट शुरु हुन्छन् र क्रमशः माथि माथि बढ्न थाल्छन्।

‘मोटर’ अथवा शरीरलाई चलाउने नसाहरूमा समस्या भएको अवस्थामा भने हातगोडा कमजोर हुने, राम्ररी नचल्ने, मासंपेशी सुक्ने, बाँउडिने र दुख्ने जस्ता लक्षण देखिन्छन्।

‘अटोनोमिक’ अथवा भित्र अंग तथा ग्रन्थीका नसाहरूमा असर भएमा मुख सुख्खा हुने, रिंगटा लाग्ने, दिसापिसाबमा समस्या हुने जस्ता लक्षण देखिन्छन्। प्रायः शुरुवाती अवस्थामा सिनरी अथवा चाल पाउने नसाहरूका लक्षणहरू देखिन्छन् र रोग बढ्दै जाने क्रममा ‘मोटर’ अथवा शरीरलाई चलाउने नसाहरूका लक्षणहरू देखिन थाल्छन्।

कारण

यी समस्या देखिने कारणहरू विविध हुन्छन्। त्यसमध्ये धेरै देखिने कारण–

मधुमेह

थाइराइड ग्रन्थीको समस्या

कलेजो तथा मिर्गाैलाका रोगहरू

रक्सीजन्य पेयपदार्थ तथा चुरोट सेवन

विभिन्न भिटामिनको कमी जस्तै– भिटामिन बी १२, भिटामिन बी १ आदि।

कतिपय औषधिको प्रयोग या विभिन्न रसायनको संसर्गबाट पनि यस्ता समस्या देखिन सक्छन्– जस्तै केमोथेरापीका औषधि।

यीबाहेक पनि वंशाणुगत, नसाका चोटपटक नसा थिचिने, च्यापिने अवस्था हुन्छ। त्यसैगरी नसाहरू सुन्निने ‘इन्फ्लामेटोरी’ जस्ता अलि जटिल अवस्थामा पनि पेरिफेरियल न्यूरोप्याथीका लक्षणहरू देखिन्छन्।

निदान

यसको निदान बिरामीका समस्याहरू चिकित्सकले जाँच्दा पाइने लक्षणहरू र विभिन्न जाँचहरूको आधारमा गरिन्छ।

यसमा गरिने परिक्षणहरूमा नशाको विशेष जाँच ‘नर्भ कण्डक्सन टेस्ट (एनटीसी) र ‘इलेक्टोमिग्राफी’ (ईएमजी) प्रमुख जाँच हुन्। त्यस्तै गरी यो अवस्था सिर्जना गर्ने कारक तत्त्वहरू छन् या छैनन् र छन् भने कुन कति मात्रामा छन् भनी रगत जाँच गरिन्छ। थाइराइड हर्मोनको अवस्था शरीरमा सुगरको मात्रा लगायत विभिन्न भिटिमिनको मात्रा के कति छन् भनी जाँच गरेर हेर्नुपर्छ।

उपचार

यस रोगको उपचार गर्ने क्रममा यसको प्रमुख कारक तत्व पता लगाई त्यो कारकको उपचार गरिन्छ। मधुमेहका बिरामीमा यसरी नशाका समस्या देखिन थालेको अवस्थामा शरीरमा चिनीको मात्रालाई नियन्त्रणमा राख्नु नै यसको शुरुवाती उपचार हुन सक्छ। त्यसैगरी विभिन्न भिटामिनको कमी छन् भने तिनको पूर्ति गर्नु, हर्मोनको गडबडी छ भने त्यसको उपचार गर्नुपर्छ। कुनै औषधि या रसायनको कारण समस्या देखिएको हो भने ती औषधि रसायन बन्द गर्नुपर्छ। रक्सीजन्य पेयपदार्थ तथा चुरोट सेवन बन्द गर्नुपर्छ।

यसरी कारक तत्त्वबाट छुटकारा पाउँदा कतिपय बिरामीका समस्या बिस्तारै राम्रो हुन थाल्छ।  नसालाई थप कमजोर हुनबाट बचाउन विभिन्न भिटामिन दिनुपर्छ। त्यसैगरी यसरी ‘न्यूरोपेथिक सिमटम’ देखिएको बिरामीलाई नशाका विभिन्न खालका औषधि सेवन गर्नुपर्छ। रोग अलि बढिसकेको अवस्थामा औषधि लामो समयको लागि प्रयोग गर्नुपर्छ। औषधिको प्रयोग गर्दै जाँदा क्रमशः लक्षणहरू कम हुन्छन्।

डा. प्रबीण श्रेष्ठ र डा. ईशा ढुंगानाको स्नायू रोग अर्थात् न्यूरो समस्याहरू एक संक्षिप्त परिचय पुस्तकबाट

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

होली खेल्दा के कुरामा ध्यान दिने ?

होली खेल्दा के कुरामा ध्यान दिने ?

चीनमा कोरोना भाइरस संक्रमण : १० दिनभित्र बन्दै नयाँ अस्पताल

चीनमा कोरोना भाइरस संक्रमण : १० दिनभित्र बन्दै नयाँ अस्पताल

कोरोना भाइरसका बिरामीको चाप बढेपछि चीन सरकारले वुहान शहरमा १० दिनभित्र नयाँ अस्पताल निर्माण गर्न निर्देशन दिएको छ।

उपचार व्यवस्थित गर्न कठिनाइ भएको भन्ने सूचनाका आधारमा चीनको प्रशासनले यस्तो निर्देशन दिएको चिनियाँ सञ्चारमाध्यमले जनाएको छ।

कोरोना भाइरस संक्रमण भएकालाई सहज रूपमा उपचारको प्रत्याभूति दिलाउन यो कदम लिइएको अधिकारीहरूले बताएका छन्। नयाँ अस्पतालको निर्माणले कोरोनाका बिरामीलाई अन्य अस्पतालमा छुट्टाएर सेवा दिनुपर्ने बाध्यता अन्त्य गर्ने विश्वास लिइएको छ ।

वुहानमा निर्माण गरिने अस्पताल २५ हजार वर्गमिटरको हुने र एक हजार शय्या हुने सिन्ह्वा समाचार समितिले जनाएको छ।

चीनका विभिन्न सहरी क्षेत्रमा कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिने क्रम तीव्र बनेपछि प्रशासनले आगामी फेब्रुअरी ३ सम्ममा नयाँ अस्पतालमा सेवा सञ्चालन गर्नेगरी काम गर्न निर्देशन दिएको छ।

चीनमा कोरोना भाइरसका कारण शुक्रबारसम्म २६ जनाको मृत्यु भएको छ भने सयौँ व्यक्तिमा संक्रमण देखिएको छ । चिनियाँ अधिकारीले अहिलेसम्म ८२० जनामा संक्रमण देखिएको जनाएका छन्। तर प्रभावितको संख्या निकै धेरै भएको अनुमान स्वास्थ्य क्षेत्रमा काम गर्ने अन्तर्राष्ट्रिय संघसंस्थाले गरेका छन् ।

रासस

थप समाचार

शुक्रराज ट्रपिकल अस्पतालले माग्यो १०० रोपनी जग्गा, घना बस्तीबाट सारौँ

शुक्रराज ट्रपिकल अस्पतालले माग्यो १०० रोपनी जग्गा, घना बस्तीबाट सारौँ

काठमाडौं : काठमाडौं शुक्रराज ट्रपिकल अस्पतालले सरकारसँग १०० रोपनी जग्गा माग गरेको छ। घना बस्तीमाझ रहँदा संक्रमण फैलिने खतरा रहेको भन्दै अस्पताल सार्न १०० रोपनी जग्गा माग गरिएको हो।

८६ औँ वार्षिकोत्सव कार्यक्रममा निर्देशक डा. बासुदेव पाण्डेले अस्पताललाई घना बस्तीबाट सार्नुपर्ने बताए। उनले अस्पतालको संरचनाका लागि उपत्यकाभित्रै १०० रोपनाी जग्गा आवश्यक रहेको बताए। ‘उपत्यका मात्र होइन सातै प्रदेशमा सरुवा रोग अस्पताल हुनुपर्छ’, उनले भने।

कार्यक्रममा स्वास्थ्य राज्यमन्त्री नवराज रावतले स्वास्थ्यसेवा सर्वसुलभ बनाउने सरकारको नीति रहेको भन्दै डा. पाण्डेको उठाएका माग सम्बोधन गर्ने आश्वासन दिए। उनले स्वास्थ्य क्षेत्रका लागि सरकारले विनियोजन गरेको बजेट सदुपयोग हुनुपर्नेमा जोड दिए।

कार्यक्रममा स्वास्थ्यसचिव खगराज बरालले अस्पतालले उठाएको माग जायज रहेको भन्दै कार्यान्वयनका लागि पहल गर्ने बताए।

२५ वर्ष काम गरेका अस्पतालका कर्मचारीलाई कार्यक्रममा सम्मान गरियो। कार्यक्रममा राज्यमन्त्री रावतले अस्पतालको स्मारिका विमोचन गरे।

कलेरा अस्पतालको नाममा १९९० सालमा खुलेको यो अस्पताल २०५३ साल माघ ११ गते शुक्रराज अस्पतालमा परिणत भएको हो। नेपालमा सरुवा रोग तथा महामारी नियन्त्रणमा अस्पतालले ठूलो भूमिका निर्वाह गर्दै आइएको बताइन्छ।

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

चीनबाट फर्केका एक नेपाली विद्यार्थीमा कोरोना भाइरस भएको पुष्टि

चीनबाट फर्केका एक नेपाली विद्यार्थीमा कोरोना भाइरस भएको पुष्टि

काठमाडौं: चीनबाट नेपाल आएका एक नेपाली विद्यार्थीमा कोरोना भाइरस भेटिएको पुष्टि भएको छ।

शुक्रबार स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले पत्रकार सम्मेलन गरी चीनबाट फर्केका एक विद्यार्थीमा कोरोना भाइरस देखिएको पुष्टि गरेको हो ।

ती विद्यार्थी केही साताअघि मात्र चीनबाट आएका हुन्। नेपाल फर्केपछि कोरोना भाइरसको जस्तै लक्षण देखिएपछि ती विद्यार्थी उपचारका लागि टेकु अस्पताल पुगेका थिए। उनको उपचार शहीद शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालमा भएको थियो। चीनमा अध्यनरत ती विद्यार्थीमा कोरोना भाइरस भए नभएको प्रमाणित गर्न नमुना परीक्षणका लागि हङकङ पठाइएको थियो।

उक्त नमुना परीक्षणको रिपोर्ट बिहीवार आइपुगेको र कोरोना भाइरस पोजेटिभ देखिएको स्वास्थ्य मन्त्रालयले जानकारी दिएको हो । टेकु अस्पतालमा अर्का एक  शंकास्पद बिरामीको पनि उपचार भइरहेको पनि मन्त्रालयले जनाएको छ ।

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

मास्क लगाउँदैमा जोगिन सकिन्छ भाइरस संक्रमणबाट?

मास्क लगाउँदैमा जोगिन सकिन्छ भाइरस संक्रमणबाट?

भाइरस संक्रमणको चर्चा हुँदा धेरै देखिने तस्बिर भनेको ‘सर्जिकल मास्क’ले नाक मुख छोपेका मानिसहरूको हो।

सामान्यतया चिकित्सकहरूले अस्पतालमा शल्यक्रिया गर्दा प्रयोग गर्ने सेतो वा हल्का हरियो रंगको मास्क थुप्रै देशमा मानिसहरूले संक्रमणबाट जोगिन प्रयोग गर्छन्।

चीनमा कोरोनाभाइरसको सङ्क्रमण फैलिरहँदा त्यस्तो मास्कको प्रयोग भैरहेको छ तर त्यहाँ वायु प्रदूषणको मात्रा उच्च हुँदा पनि मानिसहरू त्यस्तो मास्क लगाउने गर्छन्।

भाइरसविज्ञहरू हावाबाट सर्न सक्ने भाइरसबाट जोगिन त्यस्तो सर्जिकल मास्क प्रभावकारी हुने कुरामा शंका व्यक्त गर्छन्। तर हातबाट मुख छोइँदा संक्रमण सर्न सक्ने अवस्थामा भने त्यस्ता मास्क प्रभावकारी हुने केही प्रमाण भने छ।

मास्कको प्रयोग

अठारौँ शताब्दीमा पहिलोपल्ट अस्पतालहरूमा सर्जिकल मास्कको प्रयोग हुन थालेको हो। तर सन् १९१९ मा पाँच करोड मानिसको ज्यान लिनेगरी स्पेनिश फ्लुको महामारी फैलिएपछि मात्र पहिलोपल्ट सार्वजनिक रूपमा पनि त्यस्तो मास्कको प्रयोग भएको हो।

युनिभर्सिटि अफ लण्डनको सेन्ट जोर्जेजका डा. डेभिड क्यारिंगटनले  भने, ‘सामान्य प्रकारका सर्जिकल मास्कले हावामा हुने भाइरस र ब्याक्टेरियाबाट सर्वसाधारणलाई प्रभावकारी सुरक्षा दिँदैन।’

धेरैजसो भाइरस हावाबाट नै मानिसमा सर्छन्। त्यस्ता मास्कहरूले नाक र मुख छोप्ने भए पनि ती खुकुला हुन्छन् र तिनमा हावा फिल्टर गर्ने व्यवस्था हुँदैन एवम् आँखा पनि छोप्दैनन्।

तर हाच्छिउँ वा खोकीबाट र हातले मुख छुँदा भाइरस सर्न सक्ने अवस्थाबाट भने त्यस्ता मास्कले केही हदसम्म सुरक्षा दिन सक्छन्। न्यू साउथ वेल्समा सन् २०१६ मा गरिएको एक अनुसन्धानका अनुसार मानिसहरूले एक घण्टामा औसत २३ पटक आफ्नो अनुहार छुने गर्छन्।

युनिभर्सिटि अफ नटिंगमको मोलिक्युलर भाइरोलोजी विषयका प्राध्यापक जोनाथन बल भन्छन्, ‘अस्पतालभित्र नियन्त्रित वातावरणमा गरिएको एउटा प्रयोगका क्रममा सर्जिलक मास्क इन्फ्लुएन्जा संक्रमण रोक्न उपयोगी देखिएको थियो।’

‘सर्वसाधारणका माझ बाहिरी वातावरणमा ती मास्कको प्रभावकारिताका सम्बन्धमा गरिएका अध्ययनबाट प्राप्त तथ्यांकले त्यस्ता मास्कको पक्षमा देखिँदैन’, प्राध्यापक बल भन्छन्, ‘लामो समयसम्म मास्क लगाएर बसिरहनु चुनौतीपूर्ण कार्य हो।’

क्वीन्स युनिभर्सिटी बेलफास्टस्थित वेलकम–वोल्फसन इन्टिट्यूट फर एक्सपेरिमेन्टल मेडिसिन विभागका डा. कनर ब्याफर्ड भन्छन्, ‘मास्कभन्दा सरसफाइका सामान्य उपाय अपनाउनु नै संक्रमणबाट जोगिने प्रभावकारी उपाय हो।’

उनी भन्छन्, ‘छिउँ गर्दा आफ्नो मुख छोप्ने, हात धुने, हात नधोइकन हातले मुख नछुने जस्ता कार्यले नै श्वासप्रश्वासबाट भाइरस सर्न सक्ने जोखिमलाई धेरै हदसम्म सीमित तुल्याइदिन्छ।

बीबीसी

थप समाचार

शरीरका हानिकारक पदार्थ बाहिर निकाल्न खानुस् चुकन्दर

शरीरका हानिकारक पदार्थ बाहिर निकाल्न खानुस् चुकन्दर

चुकन्दर आइरनका साथै यो भिटामिन सीको पनि राम्रो स्रोत हो। यसले शरीरमा रगतको मात्रा बढाउन सहयोग गर्छ। चुकन्दर सेवनले पर्याप्त उर्जा प्राप्त हुन्छ।

नियमित सेवनले शरीरलाई भिटामिन ए, बी, बी१, बी२, बी६ र भिटामिन सी प्राप्त हुन्छ। चुकन्दरमा पोटासियम, सोडियम, क्याल्सियम  र फाइबर आदि पनि पर्याप्त हुन्छ।

यसबाट प्राप्त हुने आइरनले रक्त निर्माणमा विशेष महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। यसका साथै चुकन्दर सेवनले शरीरका अनेकौँ हानिकारक पदार्थ बाहिर निकाल्न सहयोग गर्छ।

चुकन्दरको पात पनि निकै फाइदाजनक मानिन्छ। चुकन्दरको पातमा फलको तुलनामा धेरै मात्रामा फलाम तत्त्व पाइन्छ। पातमा भिटामिन ए पनि प्रशस्त पाइन्छ। पातको सेवनले पनि शरीरको विकारयुक्त पदार्थ बाहिर निकाल्न मद्दत गर्छ।

प्रतिदिन एक गिलास चुकन्दरको पिउँदा थुप्रै फाइदा मिल्छ। पुरुषहरूको यौनेच्छा बढाउन पनि यो प्रभावकारी मानिन्छ। यसमा पर्याप्त मात्रामा नाइट्रिक एसिड पाइने भएकाले लिंग उत्तेजित नहुने समस्या समाधानमा सहयोगी हुन्छ। यसले यौनशक्ति पनि बढाउँछ।

थप समाचार

‘घर फर्किँदै गर्दा बिरामीको ओठमा देखिने हाँसोले पेशाप्रति गर्व लाग्छ’

‘घर फर्किँदै गर्दा बिरामीको ओठमा देखिने हाँसोले पेशाप्रति गर्व लाग्छ’

६ वर्षदेखि नर्सिङ पेशामा रहेकी पाल्पाकी सुमना ढुङ्गाना हाल काठमाडौंको बसुन्धरास्थित ईशान अस्पतालमा कार्यरत छिन्। एनआईसीयूमा सिनियर स्टाफ नर्स उनै सुमनाका कुरा यो पटकको नर्सका कुरामा।

पाल्पाको पोखराचोक मेरो जन्मथलो। सानोमा पढाइ राम्रै थियो। २०६२ सालमा स्थानीय विष्णु माध्यमिक विद्यालयबाट एसएलसी दिएँँ। त्यो समयमा एसएलसी सकेपछि आर्ट वा कमर्स पढ्ने लहर थियो। राम्रो नम्बर आएकाहरू साइन्स पढ्थे। साथीहरूको सल्लाहमा मैले भने कमर्स ज्वइन गरेँ। कमर्स पढेपछि बैंकिङ क्षेत्रमा राम्रो रोजगारी पाइन्छ भन्ने थियो। कहिले पढाइ सकेर आफ्नै खुट्टामा उभिने होला भन्ने भावना मनमा आइरहन्थ्यो।

हाम्रो परिवारमा ठूली दिदी नर्स हुनुहुन्थ्यो। कमर्स पढ्दापढ्दै एकाएक नर्सिङ पढ्ने सोच आयो। उहाँकै प्रेरणाले मैले नर्सिङ पढ्न थालेँ। सन् २०१० मा काठमाडौंको जोरपाटीस्थित स्तुपा कलेजबाट पढाइ शुरु गरेँ। तीनवर्षे पीसीएल कोर्स सकेर वुटवलको गौतम बुद्ध अस्पतालमा काम गर्न थालेँ। हामी पनि नयाँ, अस्पताल पनि नयाँ, उपपकरण, औजार सबै नयाँ। फेरि मन परेको पेशा। काम गर्न अत्यन्तै जाँगर लाग्थ्यो। कलेजमा पढेका कुरा ‘फिल्ड’ मा कसरी प्रयोग गर्ने होला भन्ने लाग्थ्यो।

त्यहाँ सीसीयू विभागमा कार्यरत थिएँ। सीसीयूमा हार्ट अट्याक, एन्जाइना कार्डियाक डिस्राइमियालगायत हृदयरोगसम्बन्धी बिरामी हुन्छन्। उनीहरूको निरन्तर अनुगमन र उपचार आवश्यक पर्छ। म सिक्दै पनि थिएँ। मभन्दा अग्रज दिदीहरूको सहयोग पनि हुन्थ्यो। सबै कुरा अनुकुल हुँदाहुँदै पनि हावापानीका कारणले मलाई त्यो ठाउँ मलाई प्रतिकुल भयो। तै पनि त्यहाँ दुई वर्ष बसेर काठमाडौं फर्किएँ।

सन् २०१७ मा ईशान अस्पताल आइपुगेँ। एनआईसीयू विभागमा विशेषगरी इन्फेक्सन, निमोनिया, घाँटीमा प्वाल परेकाो, सेप्सिस डाइरिया जस्ता समस्या भएका बालबालिकालाई राखिन्छ। यसलाई नवजात शिशुको ‘इनटेन्सिव केयर नर्सरी’ पनि भनिन्छ।

अस्पतालमा डाक्टर र नर्सको सहकार्यबाट मात्रै बिरामीको सहज रूपमा उपचार हुन्छ। ऊ स्वस्थ भएर घर फर्किन्छ। डाक्टर नर्सबीच अलिकति मात्रै पनि ‘मिसअण्डरस्याण्ड’ हुँदा बिरामीको उपचारमा गम्भीर असर पर्न सक्छ। डाक्टरले दिएको निर्देशनलाई ध्यानमा राखी बिरामीको अवस्था हेर्दै हामीले उनीहरूको केयर गर्नुपर्छ। यो कुरामा म ज्यादै सचेत छु।

सेवामा लाग्दा बिरामी र उनीहरूको परिवारबाट पाइने माया धन्यवाद नै मेरो सम्पत्ति हो। केही केहीलाई छाडेर उहाँहरूले पारिवारिक माया दिनुहुन्छ। हुन पनि बिरामी र उनका परिवारका लागि अस्पताल केही दिनको घरजस्तै नै हुन्छ। अनि हामी घरका सदस्य। सदस्यबीच माया ममता रहे न घरको शोभा हुने हो। बिरामी निको भएर घर लैजान पाउँदा अभिभावक वा परिवार जति खुशी हुन्छन्, त्यो भन्दा कम खुशी हुँदैनौँ हामी पनि। अस्पतालबाट फर्किँदै गर्दा बिरामीको ओठमा देखिने हाँसोले मलाई यो पेशामा लागेकोप्रति सन्तुष्टि दिन्छ। गर्वले छाती फुल्छ।

पहिले पहिले नर्सलाई हेर्ने समाजको दृष्किोण त्यति राम्रो थिएन। अभिभावकले ‘छोरी नर्सिङ पढ्दैछे’ वा ‘नर्स छे’ भन्दा छिमेकीले ‘बिग्रिछ’ भन्ने प्रतिक्रिया दिन्थे। तर आज त्यो अवस्था छैन। अहिले सम्मानित पेशाको रूपमा गनिन्छ। हुन त हाम्रो पेशामा पनि विभिन्न किसिमका विकृति र चुनौती नभएका होइन् तर मानिसको जीवन बचाउने पेशामा लागेको भन्न पाउँदा गर्व महशुस हुन्छ।

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

कसले बुझ्ने हामी नर्सका पीडा ?

कसले बुझ्ने हामी नर्सका पीडा ?

स्वास्थ्य सेवामा पहुँच बढ्दै

स्वास्थ्य सेवामा पहुँच बढ्दै

कञ्चनपुर : भीमदत्त नगरपालिका–७ हल्दुखालमा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र सञ्चालनमा आएपछि नवजात शिशु र मातृमृत्यु दर शून्यमा पुगेको छ।

घर घर पुगेर खोप लगाउने कार्य शुरुआत गरिएपछि लक्ष्यभन्दा बढी खोप लगाइएको केन्द्रका अनमी उर्मिला जोशीले जानकारी दिइन्। कार्य क्षेत्रभित्र रहेका ८५ प्रतिशत भन्दा माथि बालबालिका खोपको पहुँचमा ल्याइएको उनले दाबी गरिन्।

केन्द्रमा वडा नं. ६ र ७ का बासिन्दाले आवश्यक स्वास्थ्य सेवा सहज रूपमा पाएका छन्। परिवार नियोजनका साधन मात्रै उपलब्ध हुने केन्द्रमा हाल ३५ प्रकारका औषधि निःशुल्क रूपमा पाइने गरेको छ। अहिले केन्द्रमा दैनिक ४० भन्दा बढी स्थानीय बासिन्दा सेवा लिन जाने गरेका छन्।

शहरी स्वास्थ्य केन्द्र सञ्चालनमा आएपछि वडा नं १७ का बासिन्दाले सामान्य उपचारदेखि सुरक्षित मातृत्व सेवा पाउन थालेका छन्। केन्द्रले वडा नं. १७ देखि वडा नं ५, ११ र १२ का बासिन्दालाई स्वास्थ्य उपचार सेवा उपलब्ध गराउँदै आएको छ । केन्द्रअन्तर्गत  चार वटा गाउँ घर क्लिनिक पनि सञ्चालन रहेको छ ।

केन्द्रका अनमी शारदा सिंहका अनुसार एक वर्षको अवधिमै चार हजार ३०० ले सामान्य उपचार सेवा पाएका छन्। तीमध्ये ९३२ ज्येष्ठ नागरिकले रहेका छन्। सुरक्षित मातृत्व सेवा ८८ र परिवार नियोजन सेवा ९६६ ले लिएका छन्। एक हजार ४२ बालबालिकाले पूर्ण खोप सेवा पाएका छन् ।

भीमदत्त नगरपालिका–१९ मा १६ लाख ५० हजार रूपैयाँ लागतमा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र भवन  निर्माण गरिएको छ। गर्भवती जाँच, खोप र औषधि वितरणको कार्य केन्द्रको भवनबाट हुँदै आएको छ। केन्द्रबाट वडा नं २, १५, १८ र १९ का दैनिक ७० बासिन्दा लाभान्वित हुँदै आएका छन्।

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

अस्पतालले पाएन बिमा गरेका बिरामीको उपचार रकम

अस्पतालले पाएन बिमा गरेका बिरामीको उपचार रकम

चितवन : भरतपुर अस्पतालले स्वास्थ्य बिमा गरेका बिरामीको उपचार रकम सरकारले नदिँदा समस्या भएको गुनासाे गरेकाे छ। उपचारबापतकाे आठ करोड रूपैयाँ पाउन बाँकी रहेकाले अस्पताल सञ्चालनमा समस्या भएकाे हाे।

अस्पतालका अनुसार २०७४ भदौ १ गते स्वास्थ्य बिमा लागू भएदेखि पुस मसान्तसम्म ५३ हजार ४३८ बिरामीले उपचार गराएका छन्। ती बिरामीले अस्पतालमा दुई लाख ४४ हजार ९४२ पटक सेवा लिएको अस्पतालका मेडिकल सुपरिटेण्डेन्ट डा श्रीराम तिवारीले बताए। अहिलेसम्म अस्पतालले २६ करोड १२ लाख ५२ हजार २५८ प्राप्त गरेको उनले जानकारी दिए।

भरतपुर अस्पतालले स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रमअन्तर्गत चौध जिल्लाका बिरामीलाई सेवा दिँदै आएको छ। प्रथम सेवा बिन्दुको रूपमा अस्पतालले बीमाका बिरामीलाई सेवा दिँदै आएको अस्पतालका सूचना अधिकारी लिलाधर पौडेलले बताए। उनका अनुसार सबैभन्दा बढी चितवनका बिरामीले सेवा लिएका छन्। यसपछि मकवानपुर, तनहुँ र गोर्खा जिल्ला रहेका छन्। रोल्पा, रुकुम, पाल्पा, दाङ, अर्घाखाँची, पर्सा, सिन्धुली, रामेछाप, कास्की र रौतहटका बिरामीले पहिलो सेवाबिन्दु र रेफरल सेवाविन्दुका रूपमा अस्पतालबाट सेवा लिएको जनाइएको छ।

यता स्वास्थ्य बिमा बोर्डका कार्यकारी निर्देशक रमेश पोखरेलले भरतपुर अस्पतालले धेरै बिरामीलाई सेवा दिएको स्वीकार गरे। सेवामा अरु बढी सुधार आवश्यक रहेको उनको भनाइ छ। बोर्डमा जनशक्तिको अभावमा रकम भुक्तानीमा ढिलाइ भएको भएको र छिट्टै भुक्तानी गर्ने उनले बताए।

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

विश्व स्वास्थ्य संंगठन भन्छ, ‘काेराेना’ प्राणघातक भाइरस होइन

विश्व स्वास्थ्य संंगठन भन्छ, ‘काेराेना’ प्राणघातक भाइरस होइन

विज्ञानलाई हालसम्म थाहा नै नभएको एउटा भाइरसले चीनमा अहिले फोक्सोको गम्भीर प्रकारको रोग निम्त्याएको छ। त्यो रोग विश्वका अन्य देशहरूमा पनि फैलिइसकेको छ।

मध्य चीनको वुहान शहरमा डिसेम्बरमा पहिलो पटक देखा परेको कोरोना भाइरसको संक्रमणका कारण २५ जनाको ज्यान गएको छ। यो भाइरस सयौँ जनामा संक्रमण भइसकेको छ। विज्ञहरूले संख्या अझै बढ्ने बताइरहेका छन्।

बिरामीलाई निमोनिया गराउने नयाँ भाइरस विश्वभरका स्वास्थ्य अधिकारी तथा विज्ञहरूका लागि चिन्ताको विषय हो। त्यसैले उनीहरू उच्च सतर्कताको अवस्थामा छन्।

तर के यो कोरोना भाइरस संक्रमण?  आज देखिएर भोलि नै हराउने खालको हो वा अझ खतरनाक कुनै रोग वा महामारीको पहिलो लक्षण हो?

के भन्छ विश्व स्वास्थ्य संंगठन?

विश्व स्वास्थ्य संंगठनले अहिले देखिएको नयाँ भाइरसको संक्रमण चीनको लागि संकटकाल भए पनि त्यो बाँकी विश्वका लागि त्यस्तो नभइसकेको बताएको छ।

जेनेभामा दोस्रो दिनको बैठकपछि डब्लूएचओले चीनमा कोरोना भाइरस संक्रमण रोक्न चालिएका कदमहरूको चर्चा गर्दै त्यो विश्वका अन्य देशहरूमा सीमित मात्रामा मात्रै देखिएको बताएको छ। विज्ञहरूको अहिलेको निष्कर्ष के हो भने यो प्राणघातक भाइरस होइन।

चीनमा यो भाइरसको संक्रमण बढिरहेको छ। अन्य एसियाली देश र अमेरिकामा पनि यो भाइरस पुगिसकेको छ। जापानमा दोस्रो संक्रमितको उपचार भइरहेको घोषणा गरिएको छ।

यो कति घातक छ?

कोरोनाभाइरसको संक्रमणका कारण अहिलेसम्म २५ जनाको ज्यान गएको छ। त्यो भनेको जम्मा संक्रमितको तीन प्रतिशत मात्रै हो।

तर यो सङ्क्रमण प्राणघातक बन्न केही समय लाग्ने भएकोले ज्यान जानेको संख्या अझै बढ्ने भय व्यक्त भइरहेका छन्। अहिले सम्म ८३० जना संक्रमित भएका छन्। त्यसमाथि चिकित्सकहरूले थाहै नपाएको संक्रमण कति छ भन्ने अझै प्रष्ट भइसकेको छैन।

यो कहाँबाट आयो?

नयाँ भाइरसहरू जुन बेला पनि देखिइरहन्छन्। उनीहरू एउटा प्रजातिबाट फरक बन्दै मानव शरीरमा प्रवेश गर्छन्।

नटिङ्घम विश्वविद्यालयका भाइरसविद् प्रोफेसर जोनाथन बलको भनाइमा ‘अहिले देखिएको भाइरस यदि कोरोनाभइरस हो भने त्यो कुनै जनावरको खोरबाट आएको हुनु पर्छ।’

सार्स भाइरस वनमा पाइने सानो बिरालोबाट मानवमा प्रवेश गरेको थियो। सन् २०१२ तिर मध्यपूर्वमा देखिएको मेर्स सार्ने भाइरस उँटबाट मानिसमा सरेको थियो। त्यसले संक्रमित झण्डै तीन हजार मध्ये आठ सय ५८ जनाको ज्यान लिएको थियो।

विज्ञहरू भन्छन् एक पटक जनावरको खोर र तिनलाई राखिने स्थानको खोजी गरियो भने समस्याको जरो थाहा पाउन सजिलो हुन्छ।

कोरोनाभाइरस चाहिँ वुहान शहरको समुद्री माछा होलसेल बजारबाट आएको हुनसक्ने अनुमान गरिएको छ।

कसरी सर्छ?

चिनियाँ स्वास्थ्यविद् भन्छन्, यो भाइरस एक व्यक्तिबाट अर्कोमा सजिलै सर्न सक्छ। कोरोनाभाइरसको यो नयाँ संक्रमणका कारण मानिसमा श्वासप्रश्वाससम्बन्धी समस्या देखा पर्छ।

बीबीसी नेपालीबाट

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

चीनमा कोरोना भाइसरले मृत्यु हुनेको संख्या २५, ख्हबेई प्रान्तमा यात्रा प्रतिबन्ध

चीनमा कोरोना भाइसरले मृत्यु हुनेको संख्या २५, ख्हबेई प्रान्तमा यात्रा प्रतिबन्ध

कोरोना भाइरसका कारण चीनमा अहिलेसम्म २५ जनाको ज्यान गइसकेको छ। संक्रमण फैलिने चिन्ता बढ्दै गर्दा चीनको ख्हबेई प्रान्तका नगरहरूमा यात्रा प्रतिबन्धहरू अझै कडा बनाइएका छन्।

करिब दुई करोड मानिसलाई यात्रा नगर्न निर्देशन दिइएको छ। फोक्सोको गम्भीर प्रकारको रोग निम्त्याएको यो भाइरस संक्रमण विश्वका अन्य देशहरूमा पनि फैलिइसकेको छ।

चिनियाँ अधिकारीहरूका अनुसार पछिल्ला संक्रमण कोरोनाभाइरसका कारण भइरहेका छन्। यस क्रममा देखिएका धेरै मध्ये छ वटाले मात्र मानिसहरूलाई संक्रमित तुल्याइरहेका छन्। अहिले देखिएको नयाँ थपिँदा ती भाइरसको सङ्ख्या सात पुग्न जान्छ।

सन् २००२ मा सार्स भन्ने भाइरसको महामारीले झण्डै आठ हजार एक सय जनालाई संक्रमित तुल्याएको थियो। ती मध्ये सात सय ७४ जनाको ज्यान गयो।

तर विज्ञहरू भन्छन्, अहिले चिकित्सकहरू यस्ता संक्रमणसँग जुध्न धेरै नै तम्तयार भइसकेका छन्। कोरोना भाइरसको संक्रमण भएपछि ज्वरो आउँछ र त्यसपछि सुख्खा खोकी लाग्छ।

केही हप्तापछि सास फेर्न गाह्रो हुन्छ र केही बिरामीलाई अस्पताल लैजाने अवस्था आउँछ। तर कैयौँ अवस्थामा यस्ता लक्षण नदेखिका बिरामी पनि भेटिने गरेको विज्ञहरू बताउँछन्।

कोरोनाभाइरसको संक्रमणका कारण ज्यान जानेको सङ्ख्या कुल संक्रमितको तीन प्रतिशत मात्रै हो। तर यो संक्रमण प्राणघातक बन्न केही समय लाग्ने भएकोले ज्यान जानेको सङ्ख्या अझै बढ्ने भय व्यक्त भइरहेका छन्।

त्यसमाथि चिकित्सकहरूले थाहै नपाएका संक्रमण कति छ भन्ने अझै प्रस्ट भइसकेको छैन।

विज्ञहरूले कोरोनाभाइरस संक्रमणबाट जोगिन भिडभाड युक्त स्थानमा नजान, साबुनले हात धोइराख्न र बाहिर निस्किदा मास्क लगाउन सुझाव दिएका छन्।

ज्वरो र रुघाखोकी लागेमा सावधान रहन र चिकित्सकको परामर्श लिनुपर्ने उनीहरूको सुझाव छ।

बीबीसी

थप समाचार

चीनको वुहानमा हृदयाघातले नेपालीको मृत्यु : शव ल्याउन समस्या

चीनको वुहानमा हृदयाघातले नेपालीको मृत्यु : शव ल्याउन समस्या

चीनको वुहान सहरमा हृदयाघातका कारण मृत्यु भएका एकजना नेपाली नागरिकको शव नेपाल पठाउन समस्या भएको चीनस्थित नेपाली दूतावासका अधिकारीले बताएका छन्।

नयाँ घातक भाइरस फैलनबाट रोक्न चीनले वुहानमा यातायात सेवा बन्द गरिदिएपछि गत आइतवार हृदयाघातका कारण निधन भएका दोलखाका ४० वर्षीय पुष्कर खड्काको शव नेपाल ल्याउन समस्या भएको हो।

करिब १५ वर्षदेखि वुहानस्थित एउटा रेस्टुरेन्टमा कार्यरत खड्काको शव नेपाल पठाउन कानुनी प्रक्रिया शुरु भइसकेको दूतावासका अधिकारीले बताए।

बेइजिङस्थित नेपाली दूतावासका उपप्रमुख सुशील लम्सालका अनुसार गत शनिवार राति केही नेपाली साथीहरूसँगै रहेका उनको सुतेकै अवस्थामा निधन भएको थियो।

बीबीसीसँग टेलिफोनमा कुराकानी गर्दै लम्सालले भने, ‘हामीले शव नेपाल फर्काउने पहल गरिरहेका छौँ। वुहानमा आवागमन नियन्त्रित भएकाले समस्या भएको हो।’

वुहानको अवस्था

श्वाप्रश्वास सम्बन्धी स्वास्थ्य समस्या उत्पन्न गराउने कोरोनाभाइरसको सङ्क्रमण थप फैलिन नदिन चिनियाँ अधिकारीहरूले वुहान सहरका सबै सार्वजनिक यातायात तथा उडानहरू स्थगित गर्ने निर्णय गरेका छन्।

कोरोनाभाइरसको सङ्क्रमण चिनियाँ शहर वुहानबाट अन्यत्र फैलिइसकेको छ।

६ सयभन्दा बढी मानिसहरू प्रभावित भइसकेका छन् भने २५ जनाको ज्यान गइसकेको छ।

लम्सालले खड्काको शव नेपाल पठाउन वुहानको अवस्था सामान्य हुनुपर्ने देखिएको बताए।

नेपालीमा संक्रमण देखिएको छैन

बेइजिङस्थित नेपाली दूतावासका अनुसार हालसम्म चीनमा रहेका नेपालीमा कोरोनाभाइरस संक्रमण भएको सूचना आएको छैन।

तर दूतावासले चीनमा रहेका सबै नेपालीलाई भाइरसबाट बच्ने उपायहरू अपनाउन र आवश्यक परे सहायताका लागि सम्पर्क गर्न सूचना जारी गरेको छ।

दूतावासले बिहीवार जारी गरेको सूचनामा बेइजिङस्थित दूतावासका साथै ग्वाञ्जाओ, ल्हासा र हङ्कङस्थित नेपाली महावाणिज्य दूतावास तथा सा‌ंघाइस्थित अवैतनिक नेपाली महावाणिज्य दूतसँग सम्पर्कमा रहन भनिएको छ।

नेपाली दूतावासका उपप्रमुख लम्सालका अनुसार चीनका विभिन्न शहरहरूमा करिब ८ हजार विद्यार्थी र विभिन्न पेसा तथा व्यवसायमा संलग्न गरी करिब १२ हजार नेपाली रहेका छन्।

बीबीसी नेपाली

थप समाचार

कोरोना भाइरसको त्रास : सरकार भन्छ, नडराउनुस् तर सतर्क रहनुस्

कोरोना भाइरसको त्रास : सरकार भन्छ, नडराउनुस् तर सतर्क रहनुस्

काठमाडौं : सरकारले ‘कोरोना भाइरस’ अहिलेसम्म नेपालमा नदेखिएको बताएको छ। बुधवार स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयमा भएको छलफलमा विज्ञहरूले नेपालमा अहिलेसम्म यस्तो प्रकृतिको भाइरस नदेखिएको दाबी गरे।

छलफलपछि शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवारोग अस्पतालका निर्देशक डा. वासुदेव पाण्डेले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा रहेको हेल्प डेस्कलाई थप प्रभावकारी बनाउने निर्णय भएको जानकारी दिए। ‘नेपालमा अहिलेसम्म डराउनुपर्ने अवस्था छैन’, उनले भने, ‘श्वासप्रश्वासबाट सर्ने डरलाग्दो भाइरस भएकाले सतर्क भने हुनैपर्छ।’

डा. पाण्डेले कोरोना भाइरस लागेमा रुघा लग्ने, ज्वरो आउने, कतिपयलाई निमोनिया हुने लगायतका लक्षण देखा पर्ने बताए। ‘हेलचेक्र्याइँ गरे संक्रमितको मृत्यु नै हुनसक्छ’, उनले भने, ‘ यसबाट सुरक्षित रहन रुघाखोकी लागेको व्यक्तिको सम्पर्कमा नरहने, भिडभाडमा सावधानी अपनाउने र सरसफाइमा विशेष ध्यान दिने गर्नुपर्छ।’

कोरोना भाइरसको शंका लागेमा शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवारोग अस्पताल टेकु, प्रहरी अस्पताल, पाटन हस्पिटल र त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा उपचार गर्न सकिने उनले बताए।

कोरोना भाइरस देखा परे कसरी व्यवस्थापन गर्ने भन्ने विषयमा मन्त्रालयमा सरोकारवाला निकायबीच छलफल भएको हो।

  • हेल्थ टिभी अनलाइन

    हेल्थ टिभी अनलाइन स्वास्थ्य विधामा नेपाली पत्रकारिता इतिहासकै पहिलो श्रव्यदृश्य केन्द्रित मल्टी मिडिया अनलाइन पोर्टल हो। जनस्वास्थ्य समस्या, रोग र उपचार, चिकित्सा विज्ञान र शिक्षा, आयुर्वेद, स्वास्थ्य प्रविधि, प्राकृतिक चिकित्सा, जीवनशैलीलगायतका सवालमा समाचार, टिप्पणी, विचार, विज्ञको राय, अन्तरवार्ता, छलफल र संवादमार्फत विश्वव्यापी रूपमै पाठक, श्रोता र दर्शकलाई सचेत गराउने कार्यमा हेल्थ टिभी अनलाइन कटिबद्ध छ।

थप समाचार

जाडाेमा हिटर ताप्नुहुन्छ? अपनाउनुस् यस्ताे सावधानी

जाडाेमा हिटर ताप्नुहुन्छ? अपनाउनुस् यस्ताे सावधानी

गत मंगलबार मकवानपुरस्थित दामनको एक रिसोर्टमा बसेका आठ भारतीय पर्यटक मंगलबार बिहानै बेहोश अवस्थामा भेटिए। उनीहरूलाई उपचारका लागि काठमाडौंस्थित अस्पताल त ल्याइयो। तर चिकित्सकले उनीहरूलाई बचाउन सकेनन्।

बेहोश हुनु र बेहोशी अवस्थामै उनीहरूको मृत्यु हुनुको प्रमुख कारण थियो, ग्यास हिटर। सानो कोठामा आठ जना ग्यास हिटर बालेर सुतेका कारण अक्सिजन नपुगेर उनीहरूको मृत्यु भएको अनुमान गरिएको छ। यद्यपि अहिलेसम्म उनीहरूको पोस्टमार्टम रिपोर्ट आइसकेको छैन।

यो घटना मात्रै होइन बन्द कोठाभित्र कोइला, विद्युतीय वा ग्यास हिटर बालेर ज्यान गुमाउने धेरै छन्। चिसो मौसममा कोठा न्यानो बनाउने बहानामा आगो बालेर सुत्दा यस्ता दुर्घटना हुने गर्छन्।

जाडोबाट जोगिन शहरमा हिटर बाल्नुको विकल्प छैन। विशेषगरी बुढाबुढी र सुत्केरी र नवजात शिशुकाे न्यानोका लागि यो व्यवस्था गर्नैपर्छ। तर सावधानी पनि त्यतिकै अपनाउनुपर्छ।

अपनाऔँ सावधानी

बन्द कोठामा हिटर अन गरेर बाहिर निस्किनुहुँदैन। किनकी यसबाट काेठा कार्बन माेनोअक्साइड ग्यासले भरिन्छ। याे मानिसको लागि निकै हानिकारक हुन्छ ।

हिटर चलाएर पनि कहिल्यै निदाउनु हुँदैन। यसो गर्दा श्वासप्रश्वासमा बाधा उत्पन्न भएर ज्यानै जान सक्छ। मुटु, श्वासप्रश्वासका समस्या भएका व्यक्तिले एयर ब्लोअर र हिटरको प्रयोग गर्नुहुँदैन।

छालाको लागि पनि हिटर राम्रो मानिँदैन। लामो समयसम्म हिटरमा बस्दा छाला सुख्खा हुन्छ। त्यति मात्र नभएर रातो दाग बस्ने, चिलाउनेजस्ता समस्या पनि हुन्छ। धेरै समय हिटर बस्दा आँखाका समस्या निम्तिन्छ।

यदि हिटर ताप्नुपर्नेबाध्यता छ भने मनतातो पानी पिइराख्नुपर्छ। साथमा ताताेपानी चिया, कफी, सुपजस्ता पेयपदार्थको पनि प्रयोग गर्नुस्।

समय–समयमा चलिरहेको हिटर बन्द गरिरहनुपर्छ। हिटर बलेको वेला हावा ओहोरदोहोर हुनेगरी झ्याल वा ढोका खुला राख्नुपर्छ। राख्नुपर्छ। हिटर नजिक बस्नुपर्ने अवस्था छैन भने बन्द गर्दा नै बेस।

थप समाचार

ताजा अपडेट