जण्डिस नेपाली समाजमा ‘पहेँलाे राेग’ नामले पनि चिनिन्छ। याे विभिन्न कारणले हुन्छ, जसमध्ये रगतमा विलिरुबिनको मात्रा बढी हुुनु मुख्य कारण हो ।

सामान्यतया रगतमा विलरुबिनको मात्रा एक मिलिग्रामभन्दा कम हुन्छ। तर, विभिन्न रोगका कारण यसको मात्रा तीन मिलिग्राम वा त्याेभन्दाबढीसम्म पुग्ने भएकाले छाला पहेँलो हुन्छ।

एक्युट हेपाटाइटिस, क्रोनिक हेपाटाइटिस, कलेजोको क्यान्सर र पित्तथैली बन्द हुनुजस्ता कलेजोसम्बन्धी विभिन्न रोगका कारणले जन्डिस देखा पर्छ ।

रगतमा भएको ‘विलिरुबिनको मात्रालाई कलेजोमार्फत पित्तमा फाल्ने इन्जाइम कम हुँदा विलिरुबिनको मात्रा झन् बढेर जण्डिस हुन्छ । यस्तै विविध कारणले पित्ताथैली बन्द हुँदासमेत जण्डिस हुन्छ।

लामो समयसम्म क्षयरोगको औषधि सेवन गर्दा, अत्यधिक मदिराजन्य पदार्थ सेवन गर्दा पनि जण्डिसले समाउन सक्छ।